رویکردی که کل‌نگر و جامع باشد، تنها “ابزار” را مد نظر ندارد و “هدف” را نیز در نظر می‌گیرد. در اغلب موارد، اگرچه بسیاری از برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن‌ها) شهر هوشمند ابزارهای خوبی را ارائه می‌دهند، اما هدف بزرگتر و واضح‌تری در زمینه توسعه و رشد پایدار شهر ندارند. بنابراین شاید لازم باشد در این قسمت مروری بر اهداف شهر هوشمند و کیفیت‌هایی داشته باشیم که شهر هوشمند به دنبال تحقق بخشیدن به آنان است.
نبایست اینگونه اندیشید که شهرهای هوشمند تنها تجمیع یا ادغام برخی از برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن‌ها) هوشمند هستند، بلکه آنها یک ایده جدید فرهنگی از شهرها را ارائه می‌دهند.
عدم داشتن چشم‌اندازی از شهر باعث می‌شود برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن‌های) شهر هوشمند موفق واقع نشوند و تعداد کمی از کاربران را داشته باشند. یک رویکرد کل نگر شامل در نظر گرفتن معنای شهر، و در واقع، داشتن یک تصویر جهانی از آن است. در شکل دهی به این چشم‌انداز استراتژیک، باید توجه داشت که دموکراسی، مشارکت، طراحی شهری، فناوری اطلاعات و ارتباطات و ارتباطات از راه دور همه مؤلفه‌های تشکیل دهنده آن هستند.
اما ما چه شهری را برای آینده می‌خواهیم؟ در پاسخ به این سوال، لازم است به این بیاندیشیم که در درجه اول، چرا شهرها وجود دارند؟ شهرها، ساخته دست بشر بودند: آنها از نیاز انسان‌ها به امنیت، سهولت زندگی در کنار یکدیگر، مدیریت راحت‌تر منابع، کیفیت بهتر زندگی، فواصل جابه‌جایی کمتر و … نشات گرفته‌اند. بنابراین، با وجود شهرهای هوشمند، مردم بایستی بتوانند نقش و جایگاه خود در فضاهای شهری را ارتقا ببخشند. درواقع، پروژه‌های شهر هوشمند باید مشکلات شهرهای امروز را برطرف کند، ضمن اینکه به دنبال مشکلات احتمالی که شهرها در دهه‌های آینده با آنها رو به رو می‌شوند نیز باشد.
اگرچه مفهوم شهر هوشمند مفهوم جدیدی نیست، اما در سال‌های اخیر ابعاد جدیدی را در استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات برای ایجاد و یکپارچه‌سازی زیرساخت‌ها و خدمات اساسی یک شهر در نظر گرفته است. ابتکارات عمل در راستای هوشمند ساختن شهر، اخیراً به عنوان الگویی برای کاهش و رفع مشکلات فعلی شهری و بهتر کردن شهرها به عنوان مکان‌های زندگی پدید آمده است. از این رو برخی شهر هوشمند را به عنوان نمادی از یک شهر سرزنده و پایدار می‌بینند. درواقع، یک حقیقت مشترک که زیربنای اکثر تلاش‌ها در راستای شهر هوشمند است این بوده است که این شهرها به دنبال پاسخ به تقاضای رو به رشد داشتن شهرهایی سرزنده‌تر بوده‌اند.
دولت ها و نهادهای عمومی، در همه سطوح، در حال پذیرش مفهوم هوشمند بودن هستند تا سیاست‌ها، استراتژی‌ها و برنامه‌های جدید خود را برای هدف‌گیری توسعه پایدار، رشد اقتصادی سالم و کیفیت بهتر زندگی برای شهروندان‌شان متمایز سازند.
یک شهر هوشمند برای بهبود راحتی، تسهیل جابه‌جایی‌ها، افزودن کارآیی، صرفه‌جویی در مصرف انرژی، بهبود کیفیت هوا و آب، شناسایی مشکلات و رفع سریع آنها، امکان احیای سریع در برابر بلایای طبیعی، جمع‌آوری اطلاعات برای تصمیم‌گیری بهتر، به کارگیری کارآمدتر منابع، و به اشتراک‌گذاری داده‌ها برای فعال کردن همکاری در بین موجودیت‌ها و دامنه‌ها، اطلاعات را به زیرساخت‌های کالبدی خود تزریق می‌کند. با این حال، تزریق اطلاعات به هر زیر سیستم یک شهر، به صورت یک به یک – برای مثال زیرسیستم‌های حمل و نقل، انرژی، آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و سلامتی، ساختمان‌ها، زیرساخت‌های فیزیکی، غذا، آب، ایمنی عمومی و غیره – برای تبدیل شدن به یک شهر هوشمند کافی نیست. با یک شهر هوشمندتر باید مانند یک کلیت ارگانیک برخورد کرد – به عنوان یک شبکه، و یک سیستم پیوند خورده.
بنابراین، شهر هوشمند ریشه در ایجاد زیرساخت‌های هوشمند و ارتباطات ICT – انسانی دارد، جایی که رشد شهر باید به این سه محور احترام بگذارد:
- پایداری Sustainability: با بهبود روابط شهر / محیط و استفاده از اقتصاد سبز.
- هوشمندی Smartness؛ اقتصاد و حاکمیت اگاه از زمینه.
- فراگیری Inclusiveness؛ با ایجاد اقتصادی با سطح اشتغال بالا که انسجام اجتماعی و سرزمینی را تحقق میبخشد.
منابع
Al-Hader, M., Rodzi, A., Sharif, A. R., & Ahmad, N. (2009a). Smart city components architecture. In Proceedings of the International Conference on Computational Intelligence, Modelling and Simulation, (Brno, Czech Republic, Sep 7-9)
Al-Hader, M., Rodzi, A., Sharif, A. R., & Ahmad, N. (2009a). Smart city components architecture. In Proceedings of the International Conference on Computational Intelligence, Modelling and Simulation, (Brno, Czech Republic, Sep 7-9)
Arroub, A., Zahi, B., Sabir, E., & Sadik, M. (2016, October). A literature review on Smart Cities: Paradigms, opportunities and open problems. In 2016 International Conference on Wireless Networks and Mobile Communications (WINCOM) (pp. 180-186). IEEE.
Beatley, T., & Collins, R. (2000). Smart growth and beyond: Transitioning to a sustainable society. Virginia Environmental Law Journal, 287-322.
Cairney, T., & Speak, G. (2000). Developing a ‘Smart City’: Understanding Information Technology Capacity and Establishing an Agenda for Change. Sydney, Australia: Centre for Regional Research and Innovation, University of Western Sydney. Available at: http://trevorcairney.com/file_uploads/cgilib. 30886.1.IT_Audit.pdf.
Giffinger, R., Fertner, C., Kramar, H., Pichelr-Milanovic, N., and Meijers, E. (2007). “European smart cities.” 〈http://www.smart-cities.eu/index2 .html〉 (Mar. 2015).
Hall, R. E. (2000). The vision of a smart city. In Proceedings of the 2nd International Life Extension Technology Workshop (Paris, France, Sep 28).
Harrison, C., Eckman, B., Hamilton, R., Hartswick, P., Kalagnanam, J., Paraszczak, J., & Williams, P. (2010). Foundations for Smarter Cities. IBM Journal of Research and Development, 54(4).
Klein, C., & Kaefer, G. (2008). From smart homes to smart cities: Opportunities and challenges from an industrial perspective. In Proceedings of the 8th International Conference, NEW2AN and 1st Russian Conference on Smart Spaces, ruSMART 2008 (St. Petersburg, Russia, Sep 3-5).
Monzon, A. (2015, May). Smart cities concept and challenges: Bases for the assessment of smart city projects. In 2015 international conference on smart cities and green ICT systems (SMARTGREENS) (pp. 1-11). IEEE.
Nam, T., & Pardo, T. A. (2011, June). Conceptualizing smart city with dimensions of technology, people, and institutions. In Proceedings of the 12th annual international digital government research conference: digital government innovation in challenging times (pp. 282-291).
Partridge, H. (2004). Developing a human perspective to the digital divide in the smart city. In Proceedings of the Biennial Conference of Australian Library and information Association (Queensland, Australia, Sep 21-24).
Scholl, H. J., Barzilai-Nahon, K., Ahn, J-H., Olga, P. & Barbara, R., E-commerce and e-government: How do they compare? What can they learn from each other?, Proceedings of the 42nd Hawaiian International Conference on System Sciences (HICSS 2009), Koloa, Hawaii, January 4-7, 2009
Zubizarreta, I., Seravalli, A., & Arrizabalaga, S. (2016). Smart city concept: What it is and what it should be. Journal of Urban Planning and Development, 142(1), 04015005.
