نسل‌های شهر هوشمند
شرکت‌های فناوری، کارآفرینان، دولت‌های محلی و جوامع مدنی در سال‌های اخیر بیش از هر زمان دیگر توسعه شهرهای هوشمند را مورد توجه قرار داده‌اند. کارشناسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، توسعه شهرهای هوشمند از ابتدا تاکنون را در سه نسل متفاوت پیش روی خود می‌بینند.
شهر هوشمند 3.0
در این میان، طی یک سال 2014 مدل جدیدی از شهرهای هوشمند تعریف شد که از آن با عنوان «شهر هوشمند 3.0» یاد می‌کنند. در این اتفاق به جای آنکه نظیر پروژه «شهر هوشمند 1.0» رویکرد ارائه‌دهندگان فناوری پیش‌رو قرار گیرد، یا مشابه پروژه «شهر هوشمند 2.0» یک مدل فعال شده مبتنی بر فناوری پیش برود، فصل جدیدی روی کار آمد که در آن مدیران شهری مدل‌هایی را برای حضور فعال شهروندان در اختیار گرفتند تا از این طریق به هدایت نسل بعدی شهرهای هوشمندتر کمک کنند.
نمونه‌های «شهر هوشمند 3.0»
به عنوان مثال، شهر وین در کشور اتریش از جماه شهرهای هوشمند پیش‌رو محسوب می‌شود که بر این اساس توسعه یافته است و در صدر رتبه‌های سالانه شهرهای هوشمند جهان قرار دارد. در این پروژه جدید که مدل «شهر هوشمند 2.0» نظیر بارسلونا همچنان فعال است، مدیران شهری می‌کوشند بیش از 100 پروژه فعال مشارکتی با شهروندان را نیز پیش ببرند.
برخی از این پروژه‌ها تجربیات متفاوتی را برای کاربران به همراه می‌آورند. به عنوان مثال، شرکت «وین انرژی» که یکی از شرکت‌های محلی برای تامین انرژی شهر وین محسوب می‌شود، شهروندان را به عنوان سرمایه‌گذار در نیروگاه‌های خورشیدی محلی به کار می‌گیرد و تا در سال 2050 میلادی، تمامی خانه‌ها در این منطقه با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، نیروی مورد نیاز خود را تامین کنند.
تمرکز بر مشارکت شهروندان
همچنین در این طرح، تمرکز جدی بر مشارکت شهروندان در توسعه مسکن ارزان‌قیمت و برابری جنسی مشاهده می‌شود. شهر ونکوور در کشور کانادا نیز یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های نوآورانه و بلندپروازانه را پیش روی خود قرار داده است و با درگیر کردن بیش از 30 هزار شهروند سعی دارد «پروژه عملیاتی ونکوور سبزترین شهر 2020» (Vancouver Greenest City 2020 Action Plan) را بخ انجام برساند. و بارسلونا نیز به تازگی یک طرح جامع نوآورانه را با نام «چالش بی سی ان اپن» (called BCN Open Challenge) را به انجام رسانده است که در آن شش چالش بزرگ مطرح شده است و بر اساس یک پلتفرم جامع موسوم به Citymart، ایده‌های تمامی شهروندان محلی و جهانی و همچنین مبتکران را برای توسعه خدمات شهری در اختیار می‌گیرد.
«شهر هوشمند 3.0» فقط برای شهرهای بزرگ جهانی طراحی نشده است و در این زمینه تمامی مناطق کوچک و بزرگ در نقاط مختلف جهان می‌توانند استراتژی‌های آن را به صورت عملیاتی در اختیار بگیرند. مدلین (Medellin) به عنوان برترین پروژه آمریکای لاتین در حوزه شهر هوشمند به صورت ویژه و با درگیر کردن شهروندان از مناطق آسیب‌پذیر شهری در پروژه‌های مختلف از جمله کابل‌کشی، راه‌اندازی پله برقی، تجهیز فناورانه مدارس و کتابخانه‌ها، بازسازی شهری و … سعی می‌کند اهداف خود را پیش ببرد. مدلین که یکی از بهترین نمونه‌ها در توسعه «شهر هوشمند 3.0» محسوب می‌شود، بیشتر بر موضوعات مرتبط با حقوق شهروندان تاکید دارد.
